🐄 Wniosek O Zwolnienie Z Kosztów Sądowych W Postępowaniu Administracyjnym

Przydatne informacje Pełnomocnik z urzędu. Prawo pomocy w postaci ustanowienia pełnomocnika z urzędu (adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego) może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania (np. w celu sporządzenia skargi do sądu) lub w toku postępowania (w celu reprezentowania strony przed sądem). Mediacja sądowa. Mediacja w sprawach: cywilnych, gospodarczych, rodzinnych. Do kosztów mediacji należą: wynagrodzenie mediatora i wydatki związane z przeprowadzeniem mediacji (art. 1835k.p.c.). Wysokość wynagrodzenia mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawach cywilnych wszczętego na podstawie skierowania sądu 1. Wniosek pozwanej o zwolnienie od kosztów sądowych 27 2. Wniosek powódki o zwolnienie od kosztów sądowych 32 3. Wniosek powoda o ustanowienie pełnomocnika procesowego z urzędu 37 4. Wniosek o zabezpieczenie dowodu 42 5. Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej 45 6. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia 48 ii pozwy 4) ponad 7500 złotych – 300 złotych. Przykład: dochodzimy od dłużnika 6000 zł z tytułu niezapłaconej faktury. Faktura była wystawiona na 8000 zł, ale dłużnik cześć zapłacił po odebraniu naszego wezwania. Nasz WPS stanowić będzie kwotę 6000 zł, więc opłata od pozwu w postępowaniu uproszczonym będzie wynosić 250 zł. 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1025, z późn. zm.)). 8) Stronę, która uzyskała zwolnienie od kosztów sądowych na skutek świadomego podania nieprawdziwych okoliczności, sąd, cofając zwolnienie, skazuje na grzywnę w wysokości do 1000 złotych. Niezależnie od Wpis stały od wniosku o wszczęcie postępowania, bez względu na przedmiot sprawy, wynosi 100 zł. Przy uiszczaniu wpisu – zarówno gotówką do kasy właściwego sądu administracyjnego, jak i na rachunek bankowy tego sądu – należy wskazać tytuł wpłaty, rodzaj pisma, od którego wpis jest uiszczany, oraz sygnaturę akt sądowych. do zakwestionowania postanowienia Referendarza Sądowego w Sądzie Okręgowym w Koszalinie z 12 stycznia 2015 r. oddalającego wniosek pozwanego o zwolnienie od kosztów sądowych obejmujących opłatę od zażalenia (k. 800-801). Orzeczenie to zostało jednak utrzymane w mocy przez Sąd Okręgowy w Koszalinie postanowieniem z dnia 2 lutego Wniosek o zwolnienie od kosztów postępowania egzekucyjnego. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku osób, które w postępowaniu sądowym nie zostały zwolnione z kosztów sądowych. Osoby takie wszczynając postępowanie egzekucyjne, będą wzywane przez Komornika do uiszczenia stosownych zaliczek. Wniosek o zwolnienie wraz z dokumentacją uzasadniającą wniosek należy złożyć w sądzie wieczystoksięgowym jeszcze przed wniesieniem wniosku wieczystoksięgowego. Podstawa prawna i inne źrodła: Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nUAJeWa. Konstytucja gwarantuje każdemu prawo do sądu. W teorii więc wszyscy powinni mieć dostęp do wymiaru sprawiedliwości, aby walczyć o swoje racje. W praktyce przeszkodą może być konieczność poniesienia kosztów sądowych. Wszczęcie sprawy cywilnej jest bowiem płatne. Czasami uiszczenie stosownego wpisu jest konieczne nawet dla podjęcia obrony. Nie wszyscy są w stanie poradzić sobie z takim wydatkiem. Aby sprawiedliwości mogło stać się zadość, w pewnych sytuacjach należy odstąpić od pobierania opłat. Jak wygląda kwestia zwolnienia od kosztów sądowych w sprawach cywilnych? 1. Prawo do zwolnienia od kosztów jako kompromis 2. Zwolnienie od kosztów z mocy prawa 3. Standardowe opłaty mogą być zbyt wysokie 4. Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych 5. We wniosku muszą znaleźć się dowody 6. Jak złożyć wniosek? 7. Rozpoznanie wniosku 8. Uwzględnienie wniosku nie zawsze oznacza bezpłatne postępowanie Prawo do zwolnienia od kosztów jako kompromisUstawodawca przy wprowadzaniu reglamentacji dostępu do sądu musiał wziąć pod uwagę dwie kwestie. Po pierwsze, wspomniane już konstytucyjne prawo do sądu. Po drugie zaś, ograniczenia techniczne i osobowe dotyczące wymiaru sprawiedliwości. Oczywistym jest, że sędziowie mają określone moce przerobowe. Brak ograniczeń we wszczynaniu procesów całkowicie sparaliżowałby pracę sądów, szczególnie że obywatele naszego kraju są skorzy do konfliktów. Konieczne było więc wprowadzenie pewnych mechanizmów, które zniechęcałyby do składania pozwów w błahych sprawach. Takich, które można rozwiązać metodą jest właśnie wprowadzenie opłat od pozwów. Dzięki temu można zmniejszyć liczbę „małych” spraw, gdyż wszczynanie postępowań po prostu przestaje się opłacać. Poza tym każdy dwa razy zastanowi się nad zasadnością powództwa, zanim poniesie określone koszty. Wyklucza to zjawisko pozywania „na próbę”. Trzeba przy tym jednak pamiętać, aby opłaty nie były zbyt wysokie. Często bowiem zasada sprawiedliwości wymaga przeprowadzenia procesu, na co nie wszystkich zdecydowano się na pewien kompromis. Co do zasady opłaty od pozwów i pewne koszty ponoszone w toku procesu utrzymywane są na dość wysokim poziomie. Niektóre rodzaje spraw są natomiast bezpłatne. W innych każdemu przysługuje prawo złożenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w całości bądź w pewnej od kosztów z mocy prawaZasady ponoszenia opłat, ich wysokość oraz warunki zwolnienia uregulowane są w ustawie z dnia 18 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( z 2020r. poz. 755). Brak konieczności opłacenia pozwu czy wniosku może wynikać z konkretnego przepisu albo z orzeczenia w przedmiocie zwolnienia od z mocy prawa udzielane są ze względu na rodzaj sprawy (zwolnienie przedmiotowe) albo osobę uczestnika postępowania (zwolnienie podmiotowe). Do tej pierwszej kategorii zaliczono – między innymi – postępowania:o przyjęcie oświadczenia o uznaniu dziecka, nadaniu nazwiska, przysposobieniu czy odebraniu dziecka,o przesłuchanie świadka testamentu ustnego czy otwarcie testamentu,o wpis w księdze wieczystej prawa własności uzyskanego na podstawie przepisów o przekształceniu użytkowania wieczystego we własność,o wpis do KRS organizacji społecznych czy kościołów,o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem,o roszczenie majątkowe z tytułu zbrodni ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennej lub zbrodni agresji,o ochronę dóbr osobistych, gdy sprawa dotyczy patriotycznych tradycji zmagań Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem, wniesionego przez kombatanta,w sprawach nieletnich,wszczęte na skutek zażalenia na odmowę zwolnienia od kosztów sądowych albo odmowę ustanowienia pomocy prawnej z katalog zwolnień przedmiotowych znajdziemy w art. 95 powołanej wyżej udzielona została przede wszystkim w sprawach związanych z dobrem dziecka czy spadkobraniem. Ochroną objęci zostali również kombatanci czy ofiary różnego rodzaju zbrodni. Chodzi więc o sprawy osobiste oraz takie, w których specjalne względy o charakterze sprawiedliwościowym wymagają bezpłatnego też zwrócić uwagę, że w niektórych sprawach opłatę co prawda przewidziano, ale jest ona niska. Ponieść więc jest ją w stanie niemal każdy. Chodzi tutaj w szczególności o sprawy:dotyczące kredytów frankowych – opłata wynosi 1000 zł, nawet jeśli powód dochodzi zapłaty kilkuset tysięcy złotych,rozwodowe – opłata wynosi zawsze 600 zł,osobowe dotyczące rozwiązania przysposobienia, zaprzeczenia ojcostwa, unieważnienia uznania dziecka czy unieważnienia małżeństwa – opłata wynosi zawsze 200 zł,o stwierdzenie nabycia spadku czy zabezpieczenie spadku – opłata wynosi zawsze 100 zł,z zakresu ubezpieczeń społecznych i w sprawach odwołań rozpoznawanych przez sąd pracy i ubezpieczeń społecznych – pobiera się jedynie opłatę w wysokości 30 zł i to wyłącznie od apelacji czy skargi od kosztów sądowychO zwolnieniu podmiotowym ustawodawca zdecydował natomiast w art. 96 omawianej ustawy. Opłat nie poniosą chociażby:powód w sprawie o alimenty,strona dochodząca ustalenia ojcostwa czy macierzyństwa,konsument w sprawie o uznanie postanowień umownych za niedozwolone,pracownik wnoszący powództwo przeciwko pracodawcy – chyba że żąda więcej niż 50 000 zł,strona dochodząca naprawienia szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego,osoba ubezwłasnowolniona w sprawach o uchylenie lub zmianę ubezwłasnowolnienia,osoba dotknięta przemocą w rodzinie w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do tego mieszkania i jego bezpośredniego również mamy do czynienia ze zwolnieniem głównie w sprawach osobistych – rodzinnych czy pracowniczych. Chroniony w sposób szczególny jest również konsument czy osoba poszkodowana na skutek pewnych nadzwyczajnych również: Reforma postępowania cywilnego – koszty i opłatyStandardowe opłaty mogą być zbyt wysokieZwolnień przedmiotowych ani podmiotowych nie przewidziano przede wszystkim w typowych sprawach o zapłatę. W ich przypadku opłata od pozwu wynosi co do zasady 5% wartości żądania. Co ważne, nie może ona być jednak nigdy wyższa niż 200 000 zł. Inne zasady obowiązują tylko, jeśli pozywamy o mniej niż 20 000 zł. Wtedy opłata jest stała i zależy od wysokości spornej kwoty:do 500 złotych – opłata wynosi 30 złotych;ponad 500 złotych do 1500 złotych – opłata wynosi 100 złotych;ponad 1500 złotych do 4000 złotych – opłata wynosi 200 złotych;powyżej 4000 złotych do 7500 złotych – opłata wynosi 400 złotych;ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – opłata wynosi 500 złotych;ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – opłata wynosi 750 złotych;powyżej 15 000 złotych do 20 000 złotych – opłata wynosi 1000 wysokie opłaty spotkamy najczęściej w sprawach gospodarczych. Czasami jednak również zwykli obywatele stają przed koniecznością złożenia pozwu przy znaczącej wartości przedmiotu sporu. Można chociażby wspomnieć tutaj o sprawach o odwołanie darowizny. Postępowanie jest wszczynane wtedy, gdy obdarowany dopuszcza się rażącej niewdzięczności. Skutkiem procesu jest zwrot przedmiotu darowizny. Umowy w tym przedmiocie zawierane są najczęściej przez osoby fizyczne, często niedysponujące wolnymi środkami pieniężnymi. Jeśli przedmiotem darowizny była nieruchomość, wartość przedmiotu sporu może osiągnąć nawet ponad milion złotych, a opłata od pozwu – kilkadziesiąt tle takiej sprawy jest zazwyczaj pewna krzywda darczyńcy. Rażąca niewdzięczność może wiązać się chociażby z przemocą czy psychicznym znęcaniem się. Wystąpienie z omawianym roszczeniem czyni więc zadość zasadom sprawiedliwości i współżycia społecznego. Zasadne jest więc, aby w takich sytuacjach zapłata za pozew nie była konieczna, jeśli powód nie jest w stanie ponieść tego o zwolnienie od kosztów sądowychDlatego też ustawodawca zdecydował o wprowadzeniu instytucji zwolnienia od kosztów sądowych. Czyli od obowiązku ponoszenia wspomnianych opłat oraz innych wydatków. Chodzi tutaj o wszystkie kwoty, których uiszczenie w toku procesu jest wymagane przez przepisy albo na wezwanie sądu. Mogą to być opłaty od środków zaskarżenia czy zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego, w skomplikowanych sprawach sięgające kilku tysięcy od kosztów może być całościowe lub częściowe. To ostatnie może polegać na:uchyleniu obowiązku poniesienia ułamkowej, procentowej albo określonej kwotowo części opłat lub wydatków,przyznaniu zwolnienia co do pewnej części roszczenia lub co do niektórych roszczeń dochodzonych uzyskać zwolnienie, należy wykazać spełnienie przesłanki mówiącej o pewnych trudnościach finansowych wnioskodawcy. Brzmi ona różnie, w zależności od rodzaju podmiotu, który stara się o zwolnienie. I tak:osoba fizyczna musi wykazać, że nie jest w stanie ponieść kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny lub ich poniesienie narazi ją na taki uszczerbek,osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna musi wykazać, że nie ma dostatecznych środków na uiszczenie kosztów sądowych,spółka handlowa powinna dodatkowo wykazać, że jej wspólnicy albo akcjonariusze nie mają dostatecznych środków na zwiększenie majątku spółki lub udzielenie spółce wniosku muszą znaleźć się dowodyW celu wykazania złej sytuacji materialnej warto przedstawić stosowne dokumenty. Mogą to być umowy kredytowe, dokumentacja medyczna wskazująca na konieczność ponoszenia kosztów leczenia, zeznania PIT, bilanse księgowe itp. Osoba fizyczna musi natomiast obligatoryjnie dołączyć „Oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania” – według wzoru dostępnego na stronie internetowej Ministerstwa oświadczenia jest czytelny i zawiera instrukcje. Jego wypełnienie nie powinno stanowić problemu. Warto się jednak przygotować i zebrać dane dotyczące:nieruchomości stanowiących własność wnioskodawcy – z podaniem adresu, powierzchni i szacunkowej wartości,innych składników majątkowych – oszczędności pieniężnych, papierów wartościowych, udziałów, polis inwestycyjnych, wierzytelności i innych przedmiotów o wartości powyżej 5000 zł,osób zamieszkujących łącznie z wnioskodawcą – imię, nazwisko, dochód miesięczny/roczny netto i źródło tego dochodu,zobowiązań i stałych wydatków – czynsze, kredyty, żywność, ubrania, koszty leczenia, ubezpieczenia,wszelkie inne dane, które wnioskodawca uzna za istotne, a mogą dowieść, że nie jest w stanie ponieść kosztów złożyć wniosek?Należy pamiętać, aby dokument podpisać w sposób czytelny i przedstawić sądowi w oryginale. Najlepiej jest złożyć pełen wniosek wraz z pismem, które podlega opłacie. Jeśli się tego nie zrobi, sąd powinien wezwać do uzupełnienia braków pozwu czy innego pisma procesowego w terminie 7 dni. Wystosowanie prośby o zwolnienie od kosztów dopuszczalne jest również na tym wszystko było dla sądu czytelne, pełna konstrukcja wniosku powinna wyglądać w sposób następujący:w samym piśmie procesowym powinna znaleźć się informacja o chęci uzyskania zwolnienia wraz z krótkim uzasadnieniem,wyżej omówione oświadczenie powinno stanowić załącznik do pisma,kolejnymi załącznikami do pisma powinny być dodatkowe dokumenty potwierdzające trudności finansowe – ich dołączenie nie jest konieczne, ale na pewno pomaga w uzyskaniu zamierzonego W postępowaniu wieczystoksięgowym prośba o zwolnienie od kosztów może być złożona wyłącznie przed złożeniem wniosku o wpis do księgi również wspomnieć, że ustawodawca dopuszcza złożenie przez osobę fizyczną stosownego wniosku w formie ustnej do protokołu. W takiej sytuacji nie trzeba wypełniać omówionego wnioskuNajczęściej w praktyce jest tak, że sąd rozpoznaje wniosek tylko na podstawie przedstawionych dokumentów. Zgodnie jednak z art. 108 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych możliwe jest przeprowadzenie dochodzenia w razie powzięcia wątpliwości co do prawdziwości twierdzeń wnioskodawcy. W takiej sytuacji powinna się zapalić czerwona lampka. Należy zdać sobie sprawę, że stwierdzenie podania nieprawdziwych informacji może skończyć się grzywną do 2000 zł oraz obowiązkiem poniesienia wszelkich kosztów. Dodatkowo sprawą może zainteresować się prokuratura. Dochodzi tutaj bowiem do wprowadzenia sądu w błąd w celu uzyskania korzyści wszystko pójdzie zgodnie z planem, sąd wyda orzeczenie merytoryczne. Może uwzględnić wniosek w całości, w części albo go oddalić. Uwzględnienie w części polega najczęściej na udzieleniu zgody na umorzenie części należnej opłaty od pozwu czy innego pisma procesowego. Postanowienie niekorzystne może być zaskarżone zażaleniem albo skargą (jeśli wydał je referendarz sądowy).Uwzględnienie wniosku nie zawsze oznacza bezpłatne postępowanieWnioskodawca powinien pamiętać, że nawet uwzględnienie wniosku w całości nie załatwia zawsze całego problemu kosztów sądowych. Pozytywna decyzja sądu nie chroni strony przed koniecznością zwrotu kosztów przeciwnikowi w przypadku przegranej. Osoba zwolniona nie zapłaci za pozew czy opinie biegłego, ale w razie porażki będzie musiała pokryć chociażby koszty zastępstwa procesowego strony zwycięskiej. Te zależne są od wartości przedmiotu sporu i mogą wynieść nawet kilkanaście tysięcy uniknąć tych wydatków, można jedynie spróbować złożyć w sądzie wniosek w trybie art. 102 Kodeksu postępowania cywilnego, w którym czytamy:W wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle pamiętać, że sąd rozpozna ten wniosek dopiero na etapie wydawania wyroku. Przy składaniu pozwu czy nawet w toku postępowania nie można być pewnym ostatecznego rozstrzygnięcia. Pozostaje więc liczyć na przychylność składu orzekającego. Czy w sytuacji, gdy przedsiębiorca występujący bez pełnomocnika nie opłacił wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych jego pismo zostanie pozostawione bez rozpoznania, czy też sąd wezwie go do uzupełnienia braków? W sprawach rozpatrywanych przez sądy gospodarcze istotną kwestią dla przedsiębiorców jest wnoszenie o zwolnienie strony od kosztów sądowych. Wniosek o zwolnienie od kosztów przerywa bowiem termin do uiszczenia opłaty. Przy czym, w aktualnym orzecznictwie nie budzi już wątpliwości, że składając wniosek nie trzeba uiszczać opłaty stałej w wysokości 30 zł. W praktyce działania profesjonalnych pełnomocników pojawiło się jednak pytanie, w jakim momencie należy uiścić opłatę w sytuacji, w której wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych zostaje oddalony, a następnie oddalone zostaje zażalenie na oddalenie tegoż wniosku. Pojawiło się przy tym kilka niebezpiecznych orzeczeń, iż obowiązek uiszczenia opłaty powstaje już z chwilą wydania postanowienia o oddaleniu zażalenia (dodajmy, że w przeważającej mierze na posiedzeniu niejawnym). Na szczęście w uzasadnieniu postanowienia z 6 października 2006 r., sygn. akt V CSK 158/06, oraz w uchwale z 28 listopada 2006 r., sygn. akt III CZP 98/06 SN wypowiedział się jednoznacznie za poglądem, iż w omawianym przypadku uiszczenie opłaty nastąpić winno dopiero na wezwanie sądu. Do wniosku o zwolnienie od tych kosztów dołączyć należy oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (według urzędowego wzoru). Brak takiego oświadczenia powoduje zwrot wniosku (art. 102 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) i w konsekwencji takie skutki, jakby opłata nie została uiszczona - zwrot lub nawet odrzucenie. Z tym że z orzecznictwa SN wynika, iż jeżeli strona sama wnosi środek zaskarżenia - nawet, jeżeli w sprawie jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, to będzie wzywana do dołączenia oświadczenia, bez automatycznego zwrotu wniosku. Jeżeli strona występuje w postępowaniu cywilnym samodzielnie, w przypadku nienależnego opłacenia wszelkich pism (w tym środków zaskarżenia), sąd wezwie tę stronę do uiszczenia opłaty w terminie tygodniowym (art. 130 Tylko w razie bezskutecznego upływu terminu tygodniowego pismo zostanie zwrócone i nie wywoła żadnych skutków. Jeśli zaś wezwanie sądowe zostanie zrealizowane prawidłowo, to skutek pisma nastąpi od daty jego pierwotnego wniesienia. Strona działająca bez profesjonalnego pełnomocnika powinna pamiętać także o poruszonych wcześniej kwestiach dotyczących zwolnienia od kosztów sądowych, zaokrąglania opłat, przeprowadzenia dowodów, z tym że skutki pomyłki takiej strony są łagodniejsze, aniżeli w przypadku, gdyby korzystała z pomocy profesjonalisty. ROMAN NOWOSIELSKI Kancelaria Nowosielski Gotkowicz i Wspólnicy Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE Problem W związku z domaganiem się przez stronę dodatkowej opinii biegłego, organ prowadzący postępowania wydał postanowienie zobowiązujące stronę do wpłacenia zaliczki na pokrycie kosztów tej opinii. Strona nie jest jednak w stanie uiścić wymaganej kwoty. Czy może wnieść zażalenie na postanowienie w sprawie zaliczki? Co mówią przepisy Zgodnie z art. 262 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej stronę obciążają te koszty postępowania, które wynikły z jej winy bądź zostały poniesione w jej interesie lub na jej żądanie, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. W uzasadnionych przypadkach organ może zażądać od strony złożenia zaliczki w określonej wysokości na pokrycie kosztów postępowania. W myśl art. 263 do kosztów postępowania zalicza się koszty podróży i inne należności świadków i biegłych oraz stron (w przypadkach, gdy postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo gdy strona bez swojej winy została błędnie wezwana do stawienia się – art. 56 a także koszty spowodowane oględzinami na miejscu, jak również koszty doręczenia stronom pism urzędowych. Organ może zaliczyć do kosztów postępowania także inne koszty bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy. Jednocześnie z wydaniem decyzji organ ustala w drodze postanowienia wysokość kosztów postępowania, osoby zobowiązane do ich poniesienia oraz termin i sposób ich uiszczenia. Na postanowienie w sprawie kosztów postępowania osobie zobowiązanej do ich poniesienia służy zażalenie (art. 264 W art. 267 przewidziano, że w razie niewątpliwej niemożności poniesienia przez stronę opłat, kosztów i należności związanych z tokiem postępowania organ może zwolnić ją w całości lub w części od ponoszenia tych opłat, kosztów i należności. Zwolnienie od opłat skarbowych następuje z zachowaniem przepisów o tych opłatach. ? Prawnik wyjaśnia Anna Puszkarska, Radca prawny W orzecznictwie przyjmuje się, że nie można wnieść zażalenia na postanowienie w sprawie zaliczki. Strona może natomiast ubiegać się o zwolnienie z kosztów postępowania administracyjnego (w całości lub w części). Kwestia udzielenie (lub nie) zwolnienia również rozstrzygana jest w formie postanowienia. W orzecznictwie istnieją rozbieżności co do tego, czy na postanowienie w sprawie zwolnienia przysługuje zażalenie. W niektórych wyrokach prezentowane jest stanowisko, że strona jest uprawniona do wniesienia takiego zażalenia. Obowiązek uiszczenia kosztów Podkreśla się, że w postępowaniu administracyjnym zasadą jest, że koszty tego postępowania ponosi prowadzący je organ – w takich granicach, w jakich wypełnia swoje ustawowe obowiązki. Zakres czynności podejmowanych przez organ w ramach jego ustawowych obowiązków określa z art. 7 (zasada prawdy obiektywnej). Powoduje to, że kosztami postępowania można obciążyć stronę tylko jeśli organ spełnił jej żądanie w sprawie przeprowadzenia dowodu, chociaż nie miał już jakichkolwiek wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy. Stronę obciążają zatem np. koszty dodatkowej opinii biegłego, której domagała się, pomimo wyjaśnienia już okoliczności danej sprawy (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 4 lutego 2014 r., sygn. II SA/Kr 1564/13, LEX nr 1429585). Wpłata zaliczki Jak zwrócono uwagę w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 lipca 2010 r. (sygn. I OSK 1282/09, LEX nr 744965), organ – na zasadzie uznania administracyjnego, stosownie do okoliczności sprawy – ocenia, czy w danej konkretnej sprawie trzeba żądać od strony zaliczki, o której mowa w art. 262 § 2 Żądanie przez organ zaliczki powinno nastąpić przez wydanie postanowienia, na które stronie nie przysługuje zażalenie. Zażalenie, o którym mowa w art. 264 § 2 odnosi się bowiem do ustalenia wysokości końcowych kosztów postępowania, osób zobowiązanych do ich poniesienia oraz terminów i sposobu ich uiszczenia. Jest to rozstrzygnięcie końcowe w sprawie kosztów postępowania, a zaliczka stanowi tylko składnik kosztów i jest pobierana w toku trwającego postępowania administracyjnego (por. także np. wyrok WSA w Warszawie z 15 maja 2014 r., sygn. VIII SA/Wa 158/14, LEX nr 1476907). Kwestionowanie zasadności nałożenia na stronę obowiązku poniesienia kosztów i ich wysokości należy także odróżnić od prawa do zwrócenia się o zwolnienie z kosztów postępowania. Na podstawie art. 267 strona może złożyć wniosek o zwolnienie jej z kosztów z uwagi na niewątpliwą niemożność ich poniesienia, czyli brak środków finansowych (wyrok WSA w Łodzi z 6 sierpnia 2015 r., sygn. II SA/Łd 353/15, LEX nr 1792815). Przesłanki zwolnienia Z art. 267 wynika, że zwolnienie ma charakter uznaniowy. Podkreśla się jednak, że uznanie administracyjne nie oznacza dowolności rozstrzygnięcia. Decyzja uznaniowa powinna być zgodna z interesem społecznym i słusznym interesem obywatela (art. 7 Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w wyroku WSA w Krakowie z 1 lipca 2016 r. (sygn. III SA/Kr 175/16, LEX nr 2085784), organ ma obowiązek dokonać rzetelnej analizy sytuacji majątkowej strony ubiegającej się o zwolnienie. Dla oceny zdolności do poniesienia kosztów postępowania administracyjnego konieczne jest zestawienie uzyskiwanych przez nią dochodów i wydatków ponoszonych na codzienne utrzymanie. Należy uwzględnić nie tylko realne wpływy pieniężne strony, ale także posiadany przez nią majątek. O niewątpliwej niemożności poniesienia kosztów można mówić tylko wtedy, jeżeli zostanie stwierdzony brak możliwości ich poniesienia. Użyte przez ustawodawcę sformułowanie: niewątpliwa należy rozumieć jako granicząca z pewnością, a ciężar dowiedzenia tych okoliczności spoczywa na stronie wnioskującej o zwolnienie. Zakwestionowanie odmowy Kwestia zaskarżalności odmowy zwolnienia (art. 267 nie jest wyraźnie uregulowana, w związku z czym w orzecznictwie istnieją rozbieżności dotyczące tej kwestii. Przykładowo w wyroku WSA w Białymstoku z 26 maja 2009 r. (sygn. II SA/Bk 715/05, LEX nr 547303) przyjęto, że od postanowienia o odmowie zwolnienia z kosztów nie przysługuje zażalenie. Wyrażany jest jednak także pogląd, że art. 264 § 2 dotyczy każdego rodzaju postanowienia w sprawie kosztów, a więc także postanowienia w sprawie zwolnienia z kosztów, od którego można zatem wnieść zażalenie (por. np. wyrok NSA z 19 października 2016 r., sygn. II OSK 41/15, LEX nr 2177611). W wyroku NSA z 1 września 2011 r. (sygn. I OSK 1502/10, LEX nr 964680) zwrócono uwagę, że postępowanie dotyczące zwolnienia może być prowadzone zarówno na wniosek strony, jak i z urzędu, gdyż art. 267 nie zawiera szczegółowej regulacji w tej kwestii. Właściwość organu w sprawie zwolnienia pozostaje w ścisłym związku z wszczęciem postępowania administracyjnego w sprawie merytorycznej. Organ, który jest właściwy do prowadzenia postępowania w danej sprawie, jest właściwy również do rozstrzygnięcia kwestii zwolnienia. ? podstawa prawna: art. 7, art. 77 § 1, art. 261-267 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 23 ze zm.)

wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych w postępowaniu administracyjnym